Giáo dục Đà Nẵng trong thời kỳ mới: Cơ hội, thách thức và hướng đi gắn với học nghề

Sau hợp nhất, thành phố Đà Nẵng sở hữu nhiều lợi thế nổi bật về giáo dục: hệ thống trường lớp đa dạng, thành tích học sinh giỏi quốc gia – quốc tế ấn tượng, Đại học Đà Nẵng có nền tảng hợp tác quốc tế mạnh mẽ, cùng với truyền thống hiếu học của người dân xứ Quảng. Đây chính là “nguồn lực mềm” để thành phố vươn lên.

Tuy nhiên, thách thức không nhỏ: cơ sở vật chất chưa đồng đều, đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý còn chênh lệch về chất lượng, nhiều xã miền núi – vùng khó khăn còn thiếu điều kiện; nguồn lực tài chính dành cho giáo dục vẫn chưa thật dồi dào.

Trong bối cảnh đó, Nghị quyết 29-NQ/TW (2013) và đặc biệt là Nghị quyết 71-NQ/TW (2025) của Bộ Chính trị đã xác định giáo dục – đào tạo là đột phá chiến lược. Đà Nẵng, với định hướng trở thành “thành phố học tập”, cần đi đầu trong việc đổi mới toàn diện, từ giáo dục phổ thông, đại học cho tới hệ thống đào tạo nghề.

Nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm

1. Đầu tư cho nguồn nhân lực giáo dục
   Người thầy là yếu tố quyết định. Dù trường lớp có hiện đại đến đâu, thì chất lượng vẫn phụ thuộc vào đội ngũ nhà giáo. Đà Nẵng cần có chính sách thu hút, giữ chân giáo viên giỏi, đặc biệt ở các môn học còn thiếu và khu vực khó khăn. Cùng với đó là đào tạo, bồi dưỡng năng lực số, phương pháp giảng dạy hiện đại để bắt kịp kỷ nguyên công nghệ.

2. Đẩy mạnh mô hình trường học mới và học nghề
   Không chỉ “trường học thông minh” hay “trường học hạnh phúc”, mà Đà Nẵng cần chú trọng hệ thống trường nghề – trung tâm dạy nghề chất lượng cao. Việc kết nối giữa giáo dục phổ thông, đào tạo nghề và doanh nghiệp sẽ giúp học sinh có thêm lựa chọn thực tiễn: vừa học văn hóa, vừa có kỹ năng nghề nghiệp sẵn sàng tham gia thị trường lao động. Đây là hướng đi phù hợp với nhu cầu nhân lực công nghệ, du lịch, dịch vụ và công nghiệp tại thành phố.

3. Bảo đảm công bằng và hỗ trợ học sinh
   Chính sách miễn học phí cho trẻ mầm non, học sinh phổ thông, hỗ trợ bữa trưa cho học sinh vùng khó khăn là bước đi nhân văn. Song song đó, cần mở rộng chính sách học nghề miễn phí hoặc được hỗ trợ học phí cho thanh niên, nhất là nhóm học sinh không theo đuổi đại học, để tránh lãng phí nguồn nhân lực trẻ.

4. Ứng dụng công nghệ trong quản lý và dạy học
   Xây dựng hệ thống học bạ điện tử, quản lý học sinh – giáo viên minh bạch, đẩy mạnh dạy học trực tuyến kết hợp tự học. Đây cũng là điều kiện để nâng cao giáo dục nghề nghiệp số: các khóa học nghề trực tuyến, mô phỏng thực hành bằng công nghệ, gắn đào tạo với nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp.

5. Liên kết nhà trường – doanh nghiệp – xã hội
   Học sinh phổ thông và sinh viên cần có nhiều cơ hội thực tập nghề nghiệp, tham gia dự án thực tế, nghiên cứu khoa học – kỹ thuật gắn với sản xuất kinh doanh. Điều này vừa nuôi dưỡng tư duy sáng tạo, vừa giúp Đà Nẵng hình thành lực lượng lao động trẻ có tay nghề, góp phần xây dựng thành phố trở thành trung tâm đào tạo nghề chất lượng cao ở miền Trung.
   

Giáo dục Đà Nẵng chỉ có thể phát triển nhanh và bền vững nếu đặt con người – kỹ năng nghề nghiệp – năng lực sáng tạo vào trung tâm. Học tập suốt đời không chỉ là khái niệm, mà phải trở thành thực tế: mỗi học sinh, sinh viên, thanh niên đều có thể học lên cao hoặc học nghề để làm chủ tương lai.

Đà Nẵng không chỉ hướng đến “thành phố học tập”, mà còn có thể trở thành “thành phố của học nghề hiện đại”, nơi mỗi công dân đều được trang bị cả tri thức và tay nghề, sẵn sàng hội nhập khu vực và thế giới.